Sistem
pernafasan akan terjejas jika ianya terdedah kepada bahan pencemar (pollutants)
tertentu dan berlebihan.
Bahan
pencemar terbahagi kepada dua jenis, iaitu bahan pencemar gas (gaseous
pollutants) dan zarah-zarah halus.
Bahan
pencemar gas terdiri daripada karbon monoksida, nitrogen oksida, hidrokarbon,
sulfur dioksida, dan plumbum, manakala zarah-zarah halus terdiri daripada
habuk atau bendasing yang terdapat pada atmosfera.
Kebanyakan
bahan pencemar adalah toksik toxic) dan karsinogenik (carcinogenic). Ketoksikan
adalah kualiti bahan-bahan yang boleh merosakkan sel-sel hidup, manakala
karsinogenik adalah kualiti yang boleh membawa kepada pengeluaran sel-sel
kanser.
Bahan-bahan
toksik dikenali sebagai toksin (toxin), manakala bahan-bahan karsinogenik
dikenali sebagai karsinogen (carcinogens).
Kita
mesti mengelak daripada merokok kerana ianya boleh merosakkan sistem
pernafasan.
Suatu
eksperimen untuk menunjukkan kesan-kesan asap rokok ke atas kapas putih boleh
dijalankan seperti berikut: kapas ini adalah satu analogi paru-paru
manusia.
1)
Radas disediakan seperti rajah di atas.
2)
Puntung rokok yang sedang menyala ditetapkan pada sebelah tiub U.
3)
Pada akhir eksperimen, didapati bahawa:
·
Termometer
menunjukkan bahawa bacaan suhu menjadi lebih tinggi daripada suhu bilik.
Ini menunjukkan bahawa asap rokok boleh meningkatkan suhu paru-paru.
·
Kapas
putih bertukar menjadi keperangan (brownish) dengan tompok-tompok hitam. Ini
menunjukkan bahawa asap rokok mengandungi tar.
·
Air
dalam balang bertukar menjadi kekuningan (yellowish) kerana bahan pencemar
dalam asap rokok larut di dalamnya.
·
Air
menjadi berasid selepas 2-3 rokok dibakar. Ini menunjukkan bahawa asap rokok
mengandungi gas berasid yang boleh makan di sel-sel epitelium pada
alveoli.